Güncel

Uşak depreme hazır mı ?

Bu soruyu Uşak Belediyesi’nde tam 17 yıl jeoloji mühendisi olarak çalışmış ve şu an serbest olarak çalışan Sayın Ramazan Akgöz’e sorduk.

Abone Ol

Sayın Akgöz, Uşak’ta deprem üreten fay olmadığı ancak hiçbir fayın iyisinin olmayacağı bütün fayların kötü ve tehlikeli olduğu yönünde cevap verdi.

Sayın Akgöz, Uşak merkeze yakın ve doğusunda yer alan bir köyün tam ortasından fay hattı geçtiğini ve fay üzerinde yapılaşmalar olduğunu,  şehir merkezinde de kısa da olsa üzerinde yapılaşmanın olduğu fay hatları bulunduğunu, Uşak’ta özellikle 1999 öncesi yapılmış çok katlı binaların derhal bir envanterinin çıkarılması gerektiğini de belirtti. İşte Sayın Akgöz’ün Uşak’ın depremle ilişkisi konusunda vermiş olduğu bilgiler:

Son deprem uzmanların yıllardır beklediği ve defalarca dile getirdiği bir olaydı

“Türkiye’nin iki önemli fay hattı, her biri yaklaşık 1000 kilometre uzunluğunda Kuzey Anadolu ve Doğu Anadolu fay hatlarıdır. Son yaşadığımız deprem, Doğu Anadolu Fay Hattı’ndadır.

Benim sınıf arkadaşlarım ve meslektaşlarım olan birçok jeoloji mühendisi, Kahramanmaraş’ta yerel basına; “Depremsel anlamda Türkiye’nin en büyük depremi Kahramanmaraş’ta yaşanabilir” diye yıllarca uyardı. Sonuçta 7,6 şiddetinde merkez üssü Kahramanmaraş / Pazarcık olan hepimiz kahreden bir deprem yaşandı. Bunu bekliyorduk. Beklemediğimiz, hemen akabinde meydana gelen 7,7 şiddetindeki depremdi. Arap levhası dediğimiz hareketli bir levha Doğu Anadolu ve Kuzey Anadolu faylarını kuzeye doğru her yıl 2 cm kadar iter. Bu sırada da bu depremler oluşur.

Uşak çevresindeki tüm faylar stres altındadır

Ege Bölgesinde durum farklıdır. Burada “Graben” dediğimiz çöküntü faylar mevcuttur. Bölgede uzun ve bütün fay yoktur. En son Gediz depremi yaşanmıştır. Yani ilimizin çevresinde kısa kısa faylar mevcuttur.

Bu kısa faylardan en son kırılanı 1970 yılında Gediz ilçesinde olmuştur. 1971 yılında Kızılhisar köyünde bir fay kırılmıştır. Uşak çevresinde en fazla 50 kilometre uzunluğu olan, Gediz, Simav, Alaşehir, Sarıgöl, Dinar ve Çivril gibi fay hatlarında uzun yıllardır bir kırılma yüklü olmadığı için bu faylar stres altındadır.

Uşak’ta deprem riski yok diyemeyiz

Çevremizde 7,6 deprem üretecek fay yok. Ama 7,2 şiddetinde deprem üretecek faylar mevcuttur ve bu da Uşak için büyük risk demektir. Yani Uşak’ta deprem riski yok diyemeyiz. Bu fayların ne zaman kırılacağını bilemeyiz.

Ben Uşak Belediyesi’nde tam 17 yıl jeoloji mühendisi olarak çalıştım. Onun için başta belediyemiz olmak üzere Uşak’ta kurumların olası bir deprem hazır olduğunu maalesef söyleyemeyeceğim.

Hazır olması için 1999 yıl öncesi yapılmış çok katlı binalardan başlayarak bir bina envanteri çıkarmak zorundayız. Ne yazık ki böyle bir envanter çalışması yok.  İçerisinde yüzlerce insanın yaşadığı eski binalar var. Bu binalara güçlendirme ve dönüşüm çalışması yaptık mı? Hayır. Devlet, bu binaların depreme ne kadar dayanıklı olduğunu test etmeli? Yıkılması gerekiyorsa derhal yıkmalı.

Devlet önlemini almalı ve deprem olmadan gerekeni yapmalıdır. Yıkılmasını beklememelidir. Yoksa olası birçok depremde bizleri kahreden o görüntüleri tekrar tekrar izlemek zorunda kalırız.

Uşak’ta fay hattının üzerinde yapılaşma var

Fayın iyisi olmaz. Hepsi kötüdür ve hiçbir faya güvenilmez. Uşak’ın mücavir alanı içerisinde ve merkeze bağlı doğudaki bir köyün tam ortasından geçen aktif faylar bulunmaktadır. Şehrin altında da vardır. Bu faylar deprem üretmese de kısa olsa da yarın ne olacağını kimse bilemez. Valilik, belediye bu konularda yıllardır hiçbir şey yapmadı.

Bana göre yapılması gerekenler; özellikle 199 öncesi yapılan binaların envanterinin çıkarılması, köy merkezlerinde üzerinde yapı ve mücavir alan içerisinde bulunan fay hatlarının yeniden incelenerek, üzerlerinde bulunan yapılaşmanın kaldırılması, fay hataları üzerinde yan revizyon planlarını hazırlanması ve yeşil bant çekilmesi gibi işlemler derhal yapılmalıdır.