Merkez üssü Kahramanmaraş olan ve 10 ilde yıkıma yol açan depremlerin ardından kurtarma çalışmaları sürüyor. Şiddetli depremin yarattığı yıkıcı hasarın yanı sıra İskenderun’da yaşanan olay halkın endişelenmesine yol açtı. İskenderun sahilindeki yollar bir anda sular altında kaldı. Bu nedenle bulvar üzerindeki binalar ve iş yerleri boşaltıldı, yoldaki trafik kontrol altına alındı. Deprem sonrası meydana gelen deniz seviyesi yükselmesi vatandaşları tedirgin etti. Peki depremden sonra deviz seviyesi neden yükselir? Vatandaşlar İskenderun’da deniz seviyesi neden yükseldi sorusuna yanıt ararken uzmanlardan bilimsel açıklama geldi.
Deprem Sonrası Deniz Seviyesi Neden Yükselir?
Yeryüzünde meydana gelen şiddetli depremlerden sonra açık deniz ve okyanuslarda tsunami adı verilen felaket ortaya çıkabilir. Ancak Türkiye’nin çevresinde açık deniz bulunmadığı için dev dalgaların kıyıya vurma riski yoktur. Türkiye çevresinde iç deniz olduğu için tsunami riski olmasa da deniz seviyesinde yükselme görülebilir. Depremlerden sonra deniz seviyesinin yükselip yerleşim yerlerinin içine girmesi mümkündür.
Deniz yükselmesinin temel sebebi, depremin neden olduğu kırılmalardır. Deprem, deniz tabanının bir kısmının yükselmesine neden olduğu için bu durum deniz suyunun hareketini de etkiler. Deniz suyunun sıkıştırılabilir olması pek mümkün olmadığı için deprem sonrası deniz seviyesi yükselir yani halk arasındaki tabirle deniz taşar.
Deprem Sonrası Deniz Suyu Yükselmesi
Depremin yeryüzünü sarsıcı etkisi sadece karada yaşanmaz. Deniz suyunun altındaki kara parçasında da deprem nedeniyle kırılma ve şiddetli sarsıntı meydana gelir. Depremin yarattığı bu sarsıntıdan sonra deniz tabanında bir yükselme yaşanır. Bunun sonucunda oluşan şişkinlik “kararsız” olarak tanımlanır. Deniz suyunun karaya doğru yayılmasının ve yerleşkelerin içine girmesinin sebebi deniz suyunun kütle çekim kuvvetidir. Deprem sonrasında deniz suyu yükseldikten bir süre sonra eski haline kendiliğinden döner.
Deprem Sonrası Tsunami Riski
Japonya’da sık sık yaşanan tsunami, dev dalgaların yerleşim yerlerini vurduğu felakettir. Şiddetli depremlerin ardından açık denizlerde oluşan kırılma ve titreşimler dev dalgalara sebebiyet verir. Tsunami dalgaları, normal deniz dalgaları gibi değildir. Depremin şiddeti ne kadar büyükse tsunami dalgalarının boyu da o denli büyük olur. Örnek olarak bir tsunami dalgasının boyu 300 kilometreye kadar ulaşabilir. Tsunami dalgasından saatler sonra başka bir tsunami kıyıyı vurabilir. Deniz yükselmesinin tsunamide olduğu gibi yıkıcı etkisi olmasa da günlük yaşamın akışını olumsuz etkileyen yönleri vardır.
İskenderun’da yükselen deniz seviyesi yüzünden bulvar üzerindeki siteler, banka ve işyerleri boşaltıldı. Deprem sonrası kendilerini sokağa atan İskenderunlular, bu sefer yükselen deniz seviyesiyle şok yaşadı. Depremin ardından 55 saat geçmesine rağmen deniz seviyesinin geri çekilmemesi vatandaşlarda endişe yarattı.
